Page 12 - yarsani kame_2
P. 12
-Cayê lehçeya hewramkî mîyanê kurdkî de çi yo?
-Ez ziwannas nîya. Coka zaf rast nêbeno ke ez nê warî de qisey bikerî,
ancîna îlmî kî nêbeno. Çîyo ke ez eşkena vajî na lehçe bingeyê ziwanê
kurdkî yo. Şîîrê tewr kanî yê edebîyatê kurdkî bi na lehçe ameyê nuştene
û çi heyf ke lehçeya ke ser o tewr kêm xebate ameya kerdene kî ancîna
lehçeya hewramî ya. Na rewşe ewro kî wina dewam kena. Helbet statuyê
polîtîk yê lehçeyanê kurmancî û soranî raştaraşt tesîrê na rewşe keno. Mi
gore eleqeyê xo bi fermîkerdişê lehçeyêk ra esto. Nê xususî ser o xebate
kewena para cigêrayoxanê ke serbest xebitîyenê.
-Tayê ziwannasê rojawanijî îdîa kenê ke goranî (hewramkî) ya ke
yarsanî zafane pê qisey kenê mîyanê ziwanê kurdkî de nîya. Fîkrê to na
babete ser o çi yo?
Seke mi va ez ziwannas nîya. Eke çîyêk vajî, raşt nêbeno. Ez tena wazena
naye vajî: Eke kesêk xo, hetê kamîye ra sey kurd û ziwanê xo kî sey
kurdkî bizano û pênas bikero, kesê bînê ke bi kurdkî qisey kenê (cîyayîyê
qijkekî bibê kî) ey fehm bikerê, êyê ke kurdkî nêzanê, sey nimûne farisî,
ziwanê ey fehm nêkerê, cigêrayoxêde rojawanij vejîyo û vajo: “Ez gêrayo
ci, ziwano ke ti pê qisey kena kurdkî nîya.” Na vatena ey qet raşt nêbena.
Rojawanijê ke wina vanê, zafê înan kurdkî nêzanê. Temaşe nîyo?
-Yarsanî, dinyaya ke globalîze bena de kulturê xo senî seveknenê û
ramenê? Globalîzasyon û modernîzasyon komelê yarsanan ser o senî
tesîr kenê?
Helbet yarsanî kî tesîrê şertanê dinyaya globale û vurîyayîşan de manenê.
Bitaybetî azo peyên. Vurîyayîşê ke yarsanî ci ro vêrenê ra, yarsananê
ciwanan ser o hîna zîyade tesîr kenê. La qaso ke ez vînena, no têsîr
eleqeyê mabênê înan û kulturê înanê qedîmî nêvisneno. Beno ke semedê
ney sîstemê înanê dînî û komelkîyo ke zaf bihêz û sîstematîk ameyo
munitene yo. Azê yarsanano peyên, qaso ke ez vînena û teqîb kena,
hacetanê teknolojîkan seba ke dîn û ayînanê xo ser o cigêrayîş û
munaqeşe bikerê gurênenê, bê ke eslê xo ra dûrî bikewê. Ge-gane
platformanê komunîkasyonî de ez rastê munaqeşeyanê zaf balkêşan ê
mîyanê ciwananê yarsanan yena. La bi pêroyî çîyêk vatiş helbet çetin o.
Ganî ma tenêna bipawîme û tesîrê prosesê ke ma ci ro vêrenîme ra
bivînîme.
12